Impiroilee Yn Eash Noa
|
|
Bunnys lieh-cheead blein er dy henney as ad gobbraghey dy follit marish ny Frangee as ny h-Israelee, hoie ny Sostnee er yn Ammyr Suez dy gheddyn greim urree. V'ad corree er y fa dy row Nasser, fer-toshee ny h-Eigyptee ec y traa v'ayn, er ve daaney dy liooar yn Ammyr Suez y ashoonaghey son y cheer echey hene. Heill ram sleih sy Vretyn Vooar dy row shen slane scammyltagh. Va Arabee nyn riftanyn sollagh, fo-leih nagh dod oo cur treisht erbee ayn. Smooinee reiltys Hostyn (marish y daa reiltys elley) dy jinnagh ad goaill yn Ammyr 'erash' er egin, as hug ad sidooryn stiagh. Va'n Vretyn Vooar scoltit eddyr adsyn v'ayns foayr jeh shoh as adsyn va noi echey. (Va foddey ny smoo ayns foayr jeh sy Vretyn Vooar eisht na adsyn t’ayns foayr jeh smaghtaghey yn Earack ec y traa t'ayn.) Haink meeillaghyn dy leih er ny straiddyn - son as noi. Va mish my studeyr ayns Lerpoyll ec y traa v'ayn. Myr pobblaghtagh aeg va dy bollagh noi'n Impiraght Ghoaldagh, hooill mee ayns Lerpoyll marish ymmodee sleih elley dy hoilshaghey dy row shin noi'n toiagh impiroilagh er yn Eigypt. Adsyn v'ayns foayr jeh, v'ad gyllagh stoo goll rish 'Woggyn baney Nasser!' noi ainyn, soilshaghey yn kynneeaghys ta goll er greinnaghey ec yn impiroilaghys dy mennick.
|
|
Va'n reiltys Americaanagh noi 'n toiagh er Suez as begin da ny Goaldee, Frangee as Israelee tayrn ergooyl. Bleeantyn lurg shen, huitt yn impiraght Rooshagh veih my cheilley, as shimmey peiagh va smooinaghtyn dy row eash ny h-impiraghtyn ersooyl dy bollagh. Agh cha row noadyr: va'n Impiraght Americaanagh cheet rish.
|
|
Dynsee mee lessoonyn scanshoil ayns lhing Suez, as dynsee mee lessoonyn elley mysh daa vlein yeig er dy henney, tra va mee foast gobbraghey ec Scoill Ylcheirdagh Lerpoyll as va’n chied Chaggey-Gulf fo raad. Hug reiltys America yn Scoill Ylcheirdagh er list doo: dooyrt ad dy row Rheynn Jeshaghteyrys Lectragh gynsaghey da studeyryn Earackagh yn aght dy yannoo fiooseyn ry hoi culleeyn cheshveanagh! Va shoh cho ommidjagh as dy row sleih sy Scoill garaghtee. Agh cha row ad garaghtee tra dooyrt reiltys America nagh dod y Scoill Ylcheirdagh goaill ymmyd jeh culleeyn Americaanagh erbee, goaill stiagh co-earrooderyn as cooid vog. Va'n Scoill er ny dooney sheese, bunnys.
|
|
Hirr skimmee yn Scoill cooney er reiltys y Reeriaght Unnaneyssit, ren gra nagh row shen red erbee bentyn roosyn (!). 'Gow-shiu dys y Consul Americaanagh ayns Manchuin', dooyrt ad. Shen na va jeant. Dooyrt y Consul, 'Cha noddyms hene jannoo veg. Gow-shiu dys leighderyn ayns New York.' Shen ny red ad, as deeck y Scoill meeillaghyn dy phunt dy scapail veih list doo va currit ry cheilley ec bonkanyn. Begin da ny Goaldee croymmey sheese roish niart Americaanagh.
|
|
Y red smoo haink magh ass y skeeal shoh: va’n Reeriaght Unnaneyssit er ve ayrn jeh’n Impiraght Americaanagh rish bleeantyn dy liooar, as foddee yn reiltys Americaanagh jannoo red erbee t'eh laccal sy Reeriaght Unnaneys, bunnys. T'eh jeeaghyn dy vel Tony Blair toiggal shoh feer vie as t'eh jannoo e chooid share myr guilley-drid y reiltys Americaanagh. T'ad loayrt dy daaney as dy caggoil ayns ny Steatyn Unnaneyssit nish mychione yn Impiraght oc as yn aght nee ad smaghtaghey cheer erbee nagh vel biallagh roosyn. Son shickyrys, she sleih meen as onnoroil y chooid smoo jeusyn Americaanagh, agh t'ad goll er reill nish ec possan keoi.
|
|
Bentyn rish yn Earack, ta sleih ennagh er ghra dy lhisagh ny Celtiee ve neuchommeeagh - cha lhisagh ad pohlldal my h-Americaanee as cha lhisagh ad pohlldal ny h-Earackee. Agh cha nel eh cho aashagh as shen. Ta ram jeh ny h-Earackee er ve caggey son y seyrsnys oc hene as cha nee son y jaghteyr agglagh shen Saddam Hussein. Goll rish millioonyn dy leih elley, ta ny h-Earackee er ve surranse rish sheelogheyn as sheelogheyn kyndagh rish yn impiroilaghys. Lhisagh ny Celtiee ve noi'n impiroilaghys neesht - she red olk t'ayn ren jannoo assee mooar da ny Celtiee as nyn gultooryn as jengaghyn. Myr shen, cha nodmayd ve neuchommeeagh. Ga dy vel Celtiee dy liooar er ngoaill ayrn ayns cur yn impiroilaghys er e hoshiaght ayns ny bleeantyn t’er ngoll shaghey (dy mee-arryltagh, ny keayrtyn), ta caa ain dy ve er y cheu chiart bentyn rish yn impiroilaghys nish. S'treih lhiam gra dy vel yn impiroilaghys shen cheet voish reiltys America son y chooid smoo. Agh shen yn aght lesh impiraghtyn – ta’n niart kiart, ta sleih berchagh cheet dy ve ny s'berchee as ta sleih boght cheet dy ve ny s'boghtey. Gyn ourys erbee, shimmey Americaanagh mie ta geearree sharaghey yn seihll liorish geddyn rey rish jaghteyryn, tranlaasee, torchagh, meechairys, as myr shen. Agh cha nod oo jannoo shen liorish marroo ram sleih oney, strode cheeraghyn elley as torchaghey sleih ta noi ayd. Shegin dhyt ve surransagh as prowal cultooryn elley y hoiggal syn ynnyd jeh aghtey dy sonnaasagh. Yn aght ren ad sole er yn Earack, hug eh er Earackee va noi Saddam caggey er e hon.
|
|
Eer ayns Mannin read ta sleih dy liooar credjal ny ta screeut ayns ny pabyryn-naight Sostnagh yn Daily Mail as y Sun, va (as ta) ymmodee sleih noi sole er yn Earack. S'treih yn red eh nagh vel Mannin ny h-ashoon neuchroghagh as dy vel shin fo smaght y Reeriaght Unnaneyssit bentyn rish cooishyn eddyrashoonagh.
|
|
As lhisagh reiltys Nerin goaill nearey dy lhig ad da etlanyn-caggee Americaanagh goaill ymmyd jeh purt-aer Shannon as ad goll dy hole er yn Earack. Bee eh doillee dy ghra dy vel Nerin neuchommeeagh nish, ga dy vel Arabee dy liooar coontey ram jeh ny Yernee.
|
|
T'eh jeeaghyn nagh dynsee Bush as Blair veg veih caggaghyn elley, goll rish y caggey ayns Nerin twoaie er y gherrid. Ayns ny pabyryn Sostnagh t'ou dy mennick lhaih cre cho mie as ta armee Hostyn er y fa dy row ad caggey ayns baljyn ayns Nerin twoaie - 'cha nel shin goll rish ny h-Americaanee bolvaneagh shen nagh vel cliaghtit rish caggey ayns baljyn'. Agh cha nel oo lhaih stoo goll rish, 'Ren shin ooilley ny reddyn aggairagh ayns Nerin twoaie. Hooar shin lessoonyn gonnagh ayns shen: neemayd ymmyd jeh shen syn Earack .... graih veen, cha lhisagh shin er ngoll stiagh!'
|
|
Kyndagh rish Ossama Bin Laden, Bush, Blair as Saddam Hussein, ta'n seihll ny smoo gaueagh na v'eh, as ta shen goaill stiagh Seihll Beg ny Manninee myrgeddin.
|
|
|
Summary
|
|
Concerning the conflict in Iraq, some people have said that the right policy for the Celts is to be neutral. But, while not supporting Saddam Hussein, it is surely right for Celts to take an anti-imperialist stance, if only because of their history.
|
Brian Stowell
|
|